Cung với tăng áp và hút khói hành lang, cầu thang bộ là lối thoát nạn quan trọng nhất trong các công trình khi xảy ra hỏa hoạn. Trong điều kiện cháy, khói lan nhanh và gây nguy hiểm lớn hơn cả ngọn lửa. Vì vậy, câu hỏi thường được đặt ra trong thiết kế là:
Cầu thang bộ có cần hệ thống tăng áp không? Nếu cần thì giải pháp tăng áp được thực hiện như thế nào?
Cầu thang bộ có cần hệ thống tăng áp không?
Câu trả lời: Có – trong nhiều trường hợp bắt buộc
Hệ thống tăng áp cầu thang được sử dụng nhằm:
- Ngăn khói xâm nhập vào buồng thang,
- Giữ lối thoát nạn luôn thông thoáng,
- Tạo điều kiện an toàn cho người thoát hiểm và lực lượng cứu nạn.
Các trường hợp bắt buộc phải tăng áp cầu thang:
- Nhà cao tầng (chung cư, văn phòng, khách sạn…),
- Công trình có tầng hầm,
- Cầu thang là buồng thang kín (không thông thoáng tự nhiên),
- Công trình có mật độ người cao.
Với nhà thấp tầng, cầu thang hở hoặc thông gió tự nhiên tốt, có thể không cần tăng áp, nhưng vẫn phải đáp ứng các điều kiện thoát khói theo quy chuẩn.
Vì sao cầu thang bộ cần tăng áp?
1. Ngăn khói xâm nhập vào lối thoát nạn
Khi cháy xảy ra:
- Khói lan rất nhanh qua hành lang và cửa,
- Nếu không có tăng áp, khói sẽ tràn vào cầu thang,
- Cầu thang trở nên ngột ngạt, mất tác dụng thoát nạn.
Hệ thống tăng áp tạo áp suất dương trong buồng thang, đẩy khói ra ngoài khi cửa mở.
2. Đảm bảo tầm nhìn và hô hấp cho người thoát nạn
Khói gây:
- Mất tầm nhìn,
- Ngạt thở,
- Hoảng loạn.
Cầu thang được tăng áp sẽ:
- Ít hoặc không có khói,
- Giữ không khí sạch hơn,
- Giúp người dân di chuyển an toàn xuống tầng thoát hiểm.
3. Hỗ trợ lực lượng chữa cháy
Lính cứu hỏa cần:
- Lối tiếp cận an toàn,
- Không gian không khói để di chuyển thiết bị.
Buồng thang tăng áp giúp lực lượng chữa cháy tiếp cận đám cháy nhanh và hiệu quả hơn.
Nguyên lý của hệ thống tăng áp cầu thang
Hệ thống tăng áp hoạt động dựa trên:
- Cấp không khí sạch vào buồng thang bằng quạt tăng áp,
- Tạo áp suất cao hơn khu vực xung quanh (hành lang, phòng cháy).
Khi cửa mở:
- Không khí trong buồng thang thổi ra ngoài,
- Ngăn khói xâm nhập vào trong.
Giải pháp tăng áp cầu thang bộ
1. Tăng áp bằng quạt cấp gió
Giải pháp phổ biến nhất:
- Lắp quạt tăng áp trên mái hoặc phòng kỹ thuật,
- Cấp gió vào buồng thang qua trục đứng hoặc ống gió,
- Có cửa gió tại các tầng.
Quạt thường được:
- Liên động với hệ thống báo cháy,
- Tự động hoạt động khi có cháy.
2. Kiểm soát áp suất hợp lý
Áp suất tăng áp phải:
- Đủ để ngăn khói,
- Không quá lớn gây khó mở cửa.
Do đó, hệ thống thường kết hợp:
- Van xả áp,
- Cảm biến áp suất,
- Điều chỉnh lưu lượng quạt phù hợp.
3. Kết hợp với tăng áp sảnh thang máy (nếu có)
Trong nhiều công trình:
- Buồng thang bộ và sảnh thang máy được tăng áp đồng thời,
- Tạo vùng an toàn liên tục cho thoát nạn.
4. Giải pháp thông gió tự nhiên (trường hợp đặc biệt)
Với công trình thấp tầng:
- Cầu thang hở,
- Có cửa sổ, lam thông gió trực tiếp ra ngoài,
có thể không cần quạt tăng áp, nhưng phải được chấp thuận trong thiết kế PCCC.
Lưu ý khi thiết kế và vận hành
- Cửa buồng thang phải là cửa chống cháy và kín khói,
- Không được để hở khe cửa gây thất thoát áp,
- Hệ thống phải được kiểm tra, thử nghiệm định kỳ,
- Quạt tăng áp phải có nguồn điện ưu tiên khi cháy.
Tăng áp cầu thang là điều kiện cần trong trường hợp bắt buộc với các dự án lớn
Cầu thang bộ rất cần hệ thống tăng áp trong các công trình cao tầng và không gian kín, nhằm:
- Ngăn khói,
- Đảm bảo an toàn thoát nạn,
- Hỗ trợ chữa cháy.
Việc lựa chọn giải pháp tăng áp phù hợp cần dựa trên:
- Quy mô công trình,
- Đặc điểm kiến trúc,
- Yêu cầu của quy chuẩn PCCC.
Một hệ thống tăng áp được thiết kế đúng sẽ góp phần bảo vệ tính mạng con người và giảm thiểu thiệt hại khi xảy ra hỏa hoạn.
Bài viết liên quan: